Hoe slimmer een gebouw, hoe duurzamer

De (productie van de) materialen waarmee we bouwen, zijn een belangrijke bron van CO2-uitstoot. “Materialen die CO2 opslaan en hergebruiken hergebruiken in plaats van uit te stoten zijn dus absoluut de toekomst”, vertelt Frank Beliën. “Voor de buitenbekleding van onze innovatiecampus hebben we bijvoorbeeld gewerkt met de Carbstone technologie van gevelbekledingsproducent Vandersanden. Bij de productie van deze blauwe platen wordt CO2 als binder gebruikt en permanent opgeslagen in het product, wat resulteert in een veel lagere CO2-uitstoot in de productie. Daarnaast gebruikten we ook het Ecopact beton van Holcim dat dankzij een combinatie van innovatieve cementen, minerale componenten, specifieke additieven en bouw- en sloopafval de CO2-uitstoot bij productie stevig vermindert.”

Om duurzaam te zijn, is het naast CO2-reductie ook belangrijk om de volledige Life Cycle van materialen mee in rekening te nemen. “Dit betekent dat je al incalculeert hoe je de materialen zal onderhouden, opvolgen en uiteindelijk recycleren”, legt Frank Beliën uit. “We werken voor onze campus dan ook bijvoorbeeld met de ‘Internet of Façades’-applicatie van Schüco waarmee elk gevelelement zijn eigen digitale identiteit krijgt waarmee de samenstelling, onderhoudsgeschiedenis, recyclagemogelijkheden… te raadplegen zijn. Dit zorgt ervoor dat materialen langer meegaan en ook op de juiste manier verwerkt kunnen worden aan het einde van de levensduur. In de toekomst zal al deze informatie in echte ‘digitale tweelingen’ van gebouwen verwerkt kunnen worden.”

Carolyn vult aan: “Ook het madaster, ook gekend als een materialenpaspoort, zal hieraan bijdragen. We beschouwen ieder gebouw als een bibliotheek van materialen. In deze digitale bibliotheek gaan we omschrijven van welke grondstoffen het materiaal gemaakt is, wat de oorsprong ervan is… Op die manier kunnen we veel beter geïnformeerde beslissingen maken over het verdere hergebruik van een materiaal.”

Niet alleen de Life Cycle van materialen, maar ook die van de gebouwen zelf speelt een rol in de uiteindelijke duurzaamheid. “Hoe flexibeler de functie van een gebouw, hoe langer de constructie en de materialen kunnen meegaan en hoe duurzamer het geheel dus zal zijn. Als je vandaag een kantoorgebouw bouwt, zorg je er best voor dat de constructie, indeling en materialen zo gekozen worden dat het makkelijk om te vormen is naar bijvoorbeeld appartementen of zorgflats”, vertelt Carolyn Beliën.

Na de energiecrisis staat energie-efficiëntie hoog op de agenda. In de toekomst zullen verwarming en koeling niet langer op fossiele brandstoffen werken, maar op duurzame energie. Zonnepanelen, warmtepompen, batterijen, zonneboilers, geothermische systemen... worden steeds populairder. Voor onze Living Tomorrow innovatiecampus hebben we gekozen voor een BEO (Borehole Energy Storage) veld. Met buizen vol water die tot 150 meter diep in de grond lopen, gebruiken we aardwarmte voor verwarming. In combinatie met warmtepompen is het een zeer duurzaam verwarmingssysteem,' zegt Frank Beliën. 'Het verwarmde water loopt ook door Interalu's innovatieve "klimaatplafonds" - trendy plafondpanelen die fungeren als verwarmings- en koelelementen.'

Het ultieme slimme gebouw zullen we uiteindelijk creëren dankzij de zogenaamde ‘digital twins’. Dit is een digitale kopie van een gebouw waarin alle gegevens verzameld worden en aan elkaar gelinkt worden. “Zo zullen we bijvoorbeeld de verwarming, koeling en CO2-meting in onze innovatiecampus kunnen aansluiten op de automatische ramen van Schüco zodat deze op de juiste momenten op en dicht gaan. Het gebouw zal zichzelf zo uiteindelijk volledig zelfstandig kunnen beheren. Zelf temperaturen reguleren op maat, defecten detecteren en onderhoud regelen waar nodig, ruimtes verlichten,… Om zo alle materialen en systemen op een zo efficiënt en duurzaam mogelijke manier in te zetten”, besluit Carolyn Beliën.